کارآفرینی و ایجاد اشتغال در شرایط اقتصادی حال حاضر با چالش‌ها و موانع زیادی همراه است و افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند در رشد اقتصاد و کاهش معضلات اجتماعی اثرات بسیار مهم دارند.

کارآفرینی و ایجاد اشتغال در شرایط اقتصادی حال حاضر با چالش‌ها و موانع زیادی همراه است و افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند در رشد اقتصاد و کاهش معضلات اجتماعی اثرات بسیار مهم دارند.
به گزارش مردم سالاری انلاین، در حوزه کارآفرینی اجتماعی خانم منیژه زواشکیانی فعالیت قابل‌توجهی داشته و براثر عهدی که با خود داشته است خدمت به جامعه معلولین را انتخاب می‌کند و در حال حاضر با سرمایه شخصی کارگاه خیاطی و مرکز پرورش زالو را در شهر آستارا راه‌اندازی کرده است که افراد دارای معلولیت بتوانند در آنجا کار کنند. خانم زواشکیانی دارای مدرک کارشناسی علوم تربیتی و در حال حاضر دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی است و با مطالعه زیاد مشاغلی را انتخاب می‌کند که برای معلولین مناسب‌تر باشند و از طرفی هم تلاش می‌کند این مشاغل از نظر درآمد به‌گونه‌ای باشند که هزینه‌های جاری را تأمین کنند. انتخاب زالوها به‌عنوان جراحان کوچک و اشتغال در این حوزه گزینه عجیبی است که توسط افراد دارای معلولیت تکثیر می‌شوند.
عهد به خدمت
 خانم زواشکیانی در سنین جوانی به دلیل بروز معضلی در زندگی‌اش با خود عهد می‌کند اگر از آن موضوع رهایی پیدا کند عمرش را وقف خدمات انسانی کند و پس از اتمام این معضل مشغول به کار در سازمان بهزیستی می‌شود و 4 سال به‌صورت داوطلبانه کار می‌کند و 26 سال هم از تأسیس اولین مرکز توان‌بخشی‌اش می‌گذرد که کماکان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. این بانوی کارآفرین کارخانه‌ای را تأسیس می‌کند که تولید سیم و کابل و قطعات برقی را انجام می‌داد و در آنجا هم معلولین و خانواده‌هایی که دارای معلول بودند را به کار می‌گیرد.
توان‌بخشی مبتنی بر جامعه
خانم زواشکیانی در حال حاضر یک مرکز توان‌بخشی را در مشهد اداره می‌کند ولی خودش به علت بیماری به آستارا آمده است و هم‌زمان با شرایط درمان چون ناچار بوده است در اینجا بماند و برای آستارا مجوز توان‌بخشی می‌گیرد و مشغول به کار توان‌بخشی معلولین می‌شود در رابطه با این فعالیت می‌گوید: «در سه ‌شاخه به فعالیت مشغول هستم که عبارت‌اند از مرکز روزانه، اکیپ سیار برای خدمات‌رسانی به کودکانی که در منازل هستند و امکان تردد ندارند یا مسیر دوری دارند و مهم‌ترین بخشی که در شرایط فعلی مشغول به آن هستم توان‌بخشی مبتنی بر جامعه است که درواقع کارآفرینی مربوط به همین بخش است. در توان‌بخشی مبتنی بر جامعه یا همان CBR به نظر من جامع‌ترین کاری است که سازمان بهزیستی دارد انجام می‌دهد چون در این مسیر تسهیل گران و کسانی که در واقع مسئولیت CBR به آن‌ها واگذار می‌شود موظف هستند از صفرتا صدکاره‌ای معلولین را انجام بدهند ما در خیلی از کارهایی که الآن داریم انجام می‌دهیم اگرچه به‌طور مقطعی افراد را توانمندتر می‌کنیم در یکجاهایی کار ادامه‌دار نیست و در مقطع بعدی رها می‌شوند؛ و قطعاً هم مقدور نیست که کلیه شرایط برای همه شهرها به وجود بیایید اما در سی بی آر ما وظیفه‌داریم که تا استقلال کامل فرد معلول کار را ادامه دهیم».
پرورش جراحان کوچک توسط معلولین
زالوها نرم‌تنانی آبزی هستند که در شالیزار و مرداب زندگی می‌کنند. در طب سنتی از آن‌ها برای کاهش غلظت خون استفاده می‌شود. پرورش زالو یکی از گزینه‌هایی است که می‌تواند در صورت پرداخت صحیح و پرورش درست درآمد اقتصادی درستی داشته باشد. عبارت قرنطینه را برای زالو ها استفاده می کنند و از نظر دما و سایر عوامل همواره مورد ارزیابی قرار می گیرند تا آب اسیدی نشود. در رابطه با این کار عجیب خانم زواشکیانی معتقد است: «کار پرورش زالو با توجه به اینکه اگر با دقت و درایت انجام شود می‌توان چندین بار در سال از آن‌ها کوکون گرفته شود و از این طریق تولیدشان را زیاد کنیم فکر می‌کنم کار پردرآمدی باشد. نیاز به تلاش زیادی ندارند جز در بعضی از ساعت‌ها و روزها که این ساعت‌ها و روزها درواقع هر سه چهار ماه یک‌بار هست! بیشتر به‌دقت نظر نیاز دارد، تغذیه زالو ها از طریق خون انجام می شود و قبل و بعد از تغذیه نیاز به مراقبت دارند. این شغل تلاش جسمی زیادی نیاز ندارد و از این دیدگاه برای معلولین جسمی کار نسبتاً ساده‌ای است. در کارگاه زالو ما 5 نفر مشغول به کارشده‌اند که دارای معلولیت جسمی هستند. زالوها را از افرادی که زالو پرورش می دهند می توان تهیه کرد و البته افرادی هم وجود دارند که کار صید زالو انجام می دهند. در مواردی هم واردات انجام می شود که از نظر من نمی توان به این زالوها اعتماد کرد و کیفیت آنها مشخص نیست. بهمن ماه فصل خرید زالوهای مولد است و تلاش می شود تا شرایط مشابه شرایط زندگی طبیعی آنها ایجاد شود و چهار ماه طول می کشد تا به مرحله کوکون گذاری برسند».
چالش‌های پیش رو
مانند هر شغل و کار جدیدی زالوها هم منتظر این هستند که از نظر داشتن متولی ساماندهی شوند. در این رابطه خانم زواشکیانی معتقد است: «درواقع می‌توان گفت که ما هنوز به‌درستی یک کتاب یا راهنما در رابطه با زالو نداریم. کار زالو نسبتاً تازه شروع‌شده است و هنوز تا جایی که من اطلاع دارم یک استانداردی برای آن ایجاد نشده است ولی تلاش ما باید در این باشد که سالم‌ترین محیط‌هایی که می‌توانیم ایجاد کنیم زالوها را پرورش دهیم زالوی سلامت می‌تواند در درمان‌ها مؤثر باشد چالش‌هایی که داریم این است که متولی قطعی این کار هنوز مشخص نیست که جهاد کشاورزی است، شیلات است یا دامپزشکی است و در بحث درمان قطعاً نظارت بهداشت و درمان باید باشد این‌ها باید تعریف‌های معینی را داشته باشند هنوز به آن تعریف‌های معین نرسیدیم اما ما امیدواریم که در همین زمینه هم بتوانیم به سازمان‌هایی که متولی هستند کمک کنیم تا به یک دستاورد خوب برسیم و این دستاورد خوب به‌سلامت جامعه ما کمک کند».
زالو چیست؟ زالو کیست؟
زالوها یا جراح‌های کوچک و مکنده خون‌های آلوده بدن هستند و با ترشح ماده‌ای درون بدن انسان باعث رقیق شدن خون می‌شوند این امر از خیلی سکته‌ها جلوگیری می‌کند به جوانی پوست کمک می‌کند در کل وضعیت افراد را التیام می‌بخشد و به بیماران قلبی کمک می‌کند و اثرات بسیار زیادی دارد که خارج از این گفتگو است. جانورشناسان تاکنون 650 نوع زالو را شناسایی کرده‌اند که برخی از آن‌ها سمی و خطرناک هستند و بعضی از انواع زالوها مفید و آثار درمانی بسیار ارزنده‌ای دارند خواص زالو در بزاق دهان آن است که ماده ضد انعقاد خون به نام هیرودین دارد و موجب رقیق شدن خون و باز شدن گرفتگی رگ‌ها و درنتیجه افزایش خون‌رسانی به مغز و بدن می‌شود. به عقیده بعضی از کارشناسان صد نوع ماده ویژه با اثرات درمانی گوناگون توسط زالو در خون ترشح می‌شود که موردتوجه پزشکان و جراحان قرارگرفته است در اروپا و آمریکا در موارد گرفتگی رگ‌های قلب، گرفتگی‌های پوستی و زیبایی پوست، جراحی قلب، پیوند اعضا و تقویت سیستم دفاعی بدن از آن استفاده می‌شود.
درآمد هنگفت ارزی
در طب سنتی زالوها نقش مهمی بر عهده‌دارند و پژوهشگران طب گیاهی بوعلی سینا با آزمایش‌های مکرر آثار درمانی زالو را تجربه کرده‌اند. در قانون بوعلی سینا فصلی درباره زالو، زالوهای سمی و زالوهای مفید آمده است. در رابطه با درآمدهای سایر کشورها از این موجود زشت خانم زواشکیانی می‌گوید: «کشورهایی نظیر روسیه، انگلستان و آلمان از تولید و صادرات زالو درآمد هنگفت ارزی به دست می‌آورند. در بحث صادرات با حمایت بهزیستی به دنبال صادرات هستیم چون زالو بازار خوبی را در جهان دارد و همچنین ارزآوری خوبی را می‌تواند برای مملکت داشته باشد در بازارهای جهانی قیمت هر 4 تا 5 زالو برابر با یک بشکه نفت است. جالب است بدانیم که در یک فضای 250 متری می توان 100 هزار زالو پرورش داد».
کارگاه خیاطی با توجه به اقلیم
خانم زواشکیانی در کنار حجم بالایی خدمات و کارهایی که تابه‌حال در حوزه معلولین انجام داده است و همچنان انجام می‌دهد در مطالعاتی که روی کارهای مختلف داشته است به دنبال یک کارگاه خیاطی برای برند سازی در شهر آستارا بوده است. به عقیده ایشان «آستارا ازنظر موقعیت سوق‌الجیشی و اکولوژیک یک شهر خاص است جایی است که هم‌مرز زمینی دارد و هم‌مرز آبی و هم یک شهر نسبتاً توریستی است ما به دنبال این بودیم که یک برند لباس خاص را ایجاد کنیم. با توجه به زمینه‌های فولکلور قبلی آستارا و درواقع پارچه‌های اصیلی که برای این آب‌وهوا خوب است اصیل که می‌گویم پارچه‌هایی که درواقع ازنظر سلامت به آدم‌ها کمک می‌کند چون ما درهرحال و در هر شرایطی درواقع نگاهمان به زیستن جامعه است و فکر می‌کنم که در کار برند لباس به دلیل شرایط خاص آستارا بتوانیم موفق باشیم که این را برای خانم‌ها ایجاد کردیم. در کارگاه تولید پوشاک تا 21 نفر تقاضای استخدام نیرو کرده‌ایم که تا الآن 9 نفر استخدام‌شده‌اند. در اینجا جا دارد که من از مدیرکل قبلی CBR کشور جناب دکتر دواتگران تقدیر و تشکر کنم و مدیرکل فعلی خانم صفاری فر و همچنین مدیرکل بهزیستی استان گیلان جناب دکتر پارسی که با دلگرمی‌هایشان و همراهی‌هایشان بسیار در بالا بردن توان ما زحمت کشیدند و بیش از همه کارشناس محترم CBR استان گیلان جناب آقای موسوی و فرماندار محترم شهر آستارا، رئیس شیلات شهرستان آستارا و رئیس بهزیستی شهرستان آستارا و کارشناس مسئول CBR که همه آن‌ها در این مهم به تمام و کمال با ما همراهی کردند و به این همراهی‌هایشان دارند ادامه می‌دهند. همچنین رئیس اداره بازرگانی شهرستان آستارا، رئیس اتاق اصناف که اگر این همراهی‌ها نبود ما نمی‌توانستیم به این سرعت درواقع به این کارها سروسامان بدهیم».
گزارش : سعید ضروری