عصبانیت و خشم توییتری، لذت و سرگرمی اینستاگرامی

فعالیت روزانه کاربران شبکه های اجتماعی به سطحی از نفوذ و گستردگی رسیده است که در بخش های مختلف از جمله اقتصاد، فرهنگ، سیاست و حتی اجتماع نقش جدی ایفا کند.

فعالیت روزانه کاربران شبکه های اجتماعی به سطحی از نفوذ و گستردگی رسیده است که در بخش های مختلف از جمله اقتصاد، فرهنگ، سیاست و حتی اجتماع نقش جدی ایفا کند. سهم بیش از چهل میلیونی کاربران اینستاگرام، سهم بیش از پنجاه میلیونی کاربران تلگرام و تولید میلیون ها توییت، استوری و پست همه و همه سبب شده است هر بستر شبکه ی اجتماعی جدا از کاربرد ارتباطی ویژگی خاص خود را بگیرد. به بیان بهتر میتوان این جمله را که رسانه خود پیام است به صورت واضح در شبکه های اجتماعی لمس کرد. برای مشخص تر شدن این موضوع محتواهای منتشر شده در یک سال گذشته که از ابتدای مهر سال 1398 تا انتهای شهریور 1399 در بستر های اینتساگرام و توییتر توسط کاربران به اشتراک گذاشته شده است مورد بررسی قرار دادیم که حاصل آن بیش از سیصد میلیون پست اینستاگرام و چهارصد میلیون توییت بوده است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، بعد از مراحلی که به کمک هوش مصنوعی و تکنیک های داده کاوی روی داده ها انجام شد، محتواها را بر اساس احساسات تحلیل کردیم و در بررسی احساس هایی از جمله عصبانیت، نارضایتی و ناراحتی، شادی، امید، آرامش، لذت، افسردگی، دلتنگی، غم، رضایت، نگرانی، هیجان و... نمودار های زیر به تفکیک بستر حاصل شده است:

همان گونه که در نمودار توییتر مشاهده می کنید حاصل بررسی میلیون ها توییت منتشرشده در یک سال گذشته از سوی کاربران فارسی زبان بیش از هشتاد درصد عصبانیت و خشم است، عصبانیت و خشمی که در قالب موضوعات مختلف در توییت های کاربران به چشم می خورد. هرچند امید و شادی با سهم حدودا ده درصدی در رتبه بعدی در توییت ها قرار دارند اما در حقیقت توییتر در این یک سال بستری عصبانی و تند بوده است. با نگاهی ساده به محتواهای منتشر شده می توان فهمید که علت این عصبانیت در دو موضوع اصلی خلاصه می شود، اول اینکه رویکرد کلی توییتر در تمام جهان رویکردی انتقادی، صریح و بدون روتوش است از این رو تا حدودی طبیعی است که محتواهای منتشر شده در این بستر نقادانه و با نگاه موشکافانه باشد و تا حدودی به موضوعات رادیکال نگاه کند. دوم اینکه اتفاقات این چند ساله مخصوصا در موضوعات اقتصاد و سیاست فضای عمومی کشور را درگیر هیجانات زیادی کرده است که این هیجانات به صورت بزرگ نمایی شده در توییتر بازتاب داشته است که این بزرگ نمایی قدری به نگاه انتقادی توییتریست ها بر میگردد و قدری هم به فعالیت های سازمانی حاکم بر توییتر.
با بررس دقیق تر بر روی موضوعاتی اصلی عصبانیت، نارضایتی، شادی و امید نمودار زیر حاصل شده است که در آن سعی شده به علت عصبانیت به صورت کلی بپردازیم:

همان گونه که در نمودار قابل مشاهده است سیاست و اقتصاد سهم اصلی را در عصبانیت و نارضایتی کاربران دارند. هرچند تفکیک سیاست و اقتصاد در فضای کنونی کشور بسیار سخت است و تمام تمرکز دولت و سیاست کشور بر روی مسائل اقتصادی است اما در نگاه کلی می توان گفت علت احساسات منفی کاربران توییتر بیشتر در این دو موضوع به چشم می خورد.
هر چند موضوعاتی مانند مسائل آموزشی در بازه ای از سال نقش جدی در نارضایتی کاربران داشته است اما در بررسی کلان سالیانه چهارمین مسائل مهم است که بیشتر به بحث برگزاری کنکور و فعالیت مدارس و موسسات آموزشی در شرایط کرونا بر می گردد. از سوی دیگر در رویکرد های مثبت با زهم نقش سیاست پر رنگ است و بعد از ان به مباحث فرهنگی و مذهبی و همچنین ورزشی به عنوان عامل شادی و امید کاربران می توان اشاره کرد .
در بستر اینستاگرام احساسات لذت محور سهم بیشتری دارند به صورتی که با بررسی پست هایی از بیش از چهل میلیون کاربر اینستاگرام که محتوای عمومی منتشر می کنند، لذت با سهم چهل و دو درصدی بیشتر محتوا را به خود اختصاص داده است که بیشتر این محتواها مربوط به لذت از غذا، موسیقی، سفر و طبیعت و تاحدودی ورزش است. همچنین بعد از لذت، شادی بیشتر سهم دارد که بیشتر در قالب محتواهای طنز به چشم می خورد در موضوعات مختلف و با دید طنز منتشر شده اند.
امید در پست های اینستاگرام بیشتر جنش شخصی دارد که در قالب پست هایی امید آفرینی می کند که رویکرد فردی و خانوادگی را شامل می شود، نکته مهم سهم بسیار کم امید در قالب سیاست، اجتماع و اقتصاد است که گویی می توان گفت سهم جدی در میان کاربران ندارد.

محسن فینی زاده | داده کاو و تحلیل گر شبکه های اجتماعی